Mobbing w organizacji w świetle nowych wymogów prawnych. Planowane zmiany 2025

W Kodeksie pracy została wprowadzona nowa, budząca liczne kontrowersje, regulacja prawna zjawiska mobbingu – art. 94³ KP.  

Dnia 1 stycznia 2004 r. polscy pracodawcy zostali zobowiązani przez ustawodawcę do przeciwdziałania mobbingowi w zakładzie pracy. Ponadto od września 2019 r. istotnie zmieniły się przepisy dotyczące mobbingu. W dniu 13 stycznia 2025 r. rząd oficjalnie rozpoczął prace nad zmianą przepisów o mobbingu . Do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów trafił już projekt nowelizacji Kodeksu pracy w tej sprawie - numer projektu UD183.

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy w zakresie dotyczącym mobbingu rząd ma przyjąć w trzecim kwartale 2025 r. 

Zarządzanie zasobami ludzkimi bywa sprawą trudną, szczególnie kiedy pojawiają się niepożądane zjawiska zarówno między pracownikami, jak i między pracownikami a kadrą menadżerską. Konflikty te mogą mieć charakter mobbingu. Tymczasem obowiązkiem pracodawcy, który powinien być realizowany  w sposób czynny, jest przeciwdziałanie tym negatywnym zjawiskom w środowisku pracy i ich eliminowanie, co jest związane m.in. odpowiedzialnością odszkodowawczą. Pracodawca odpowiada bowiem za mobbing nawet wówczas, gdy sam nie jest mobberem.

Sposobem jednoczesnego wypełnienia ustawowego obowiązku przeciwdziałania mobbingowi i ograniczenia ryzyka wydostania się konfliktu na zewnątrz przedsiębiorstwa jest wprowadzenie odpowiednio przygotowanej Wewnętrznej Polityki Antymobbingowej.

W trakcie szkolenia prelegentka omówi założenia planowanych zmian w Kodeksie pracy, dotyczących m.in. zmiany definicji mobbingu oraz wynikających z tego zmian dla pracodawców takich jak:

• uproszczenie definicji mobbingu,
• zdefiniowanie dolnego progu wysokości zadośćuczynienia za stosowanie mobbingu,
• uzupełnienie kodeksowego katalogu obowiązków pracodawcy dotyczących zapobiegania mobbingowi,
• wskazanie dodatkowych cech mobbingu.

Cel szkolenia

Celem szkolenia jest zaprezentowanie zagrożeń prawnych dla przedsiębiorstwa i kadry zarządzającej związanych z tematyką mobbingu, a także możliwych sposobów prawnego zabezpieczenia interesu organizacji i pracowników.

Uczestnicy szkolenia otrzymają praktyczne informacje dotyczące podstawowych obowiązków pracodawcy w zakresie prawnych aspektów mobbingu, a także zasad tworzenia w zakładzie pracy Wewnętrznej Polityki Antymobbingowej. Ponadto zostaną oni zapoznani z najnowszym orzecznictwem Sądu Najwyższego dotyczącym tematyki mobbingu oraz praktyką Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie kontroli tego zjawiska w zakładach pracy.

Dla kogo jest to szkolenie?

Szkolenie przeznaczone jest dla osób zarządzających ludźmi w przedsiębiorstwach, szefów i pracowników działów HR i Compliance, działów kadr i płac oraz osób zarządzających tymi działami, a także dla osób pełniących funkcje pracodawców albo ich reprezentujących.

1. Na czym polega mobbing?

• Prawna definicja mobbingu w Polsce. Uproszczenie definicji mobbingu w 2025 r.
• Wskazanie dodatkowych cech mobbingu od 2025 r.
• Kto i co musi udowodnić w trakcie postępowania sądowego w obecnym stanie prawnym?
• Nowy rozkład ciężaru dowodu w sprawach o mobbing w 2025 r.
• Jak rozumieć pojęcia uporczywości i długotrwałości w obecnym stanie prawnym?
• Zasady ustalania zaistnienia mobbingu w zakładzie pracy w obecnym stanie prawnym.
• Uzupełnienie kodeksowego katalogu obowiązków pracodawcy od 2025 r.
• Zdefiniowanie dolnego progu wysokości zadośćuczynienia za stosowanie mobbingu od 2025 r.
• Zwolnienie pracodawcy z odpowiedzialności cywilnoprawnej względem pracownika za wystąpienie mobbingu od 2025 r.
• Kiedy kontrola pracy staje się mobbingiem?
• Mobbing w orzecznictwie Sądu Najwyższego.

2.  Mobber i ofiara mobbingu.

• Kto może być mobberem? 
• Co to jest pojęcie „ofiary rozsądnej”?
• Jakie możliwości prawne dotyczące mobbingu ma osoba zatrudniona na innej podstawie niż stosunek pracy?
• Jakie środki dowodowe może wykorzystać osoba, która jest ofiarą mobbingu?
• Kiedy za mobbing odpowiada pracodawca, a kiedy faktyczny sprawca mobbingu?

3. Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu.

• Równe traktowanie w zatrudnieniu a zakaz dyskryminacji – jaka jest różnica?
• Definicja dyskryminacji.
• Rodzaje dyskryminacji.
• Molestowanie i molestowanie seksualne – różnice.
• Zasada neutralności światopoglądowej – czy pracodawca może ją wprowadzić?
• Jakie możliwości prawne dotyczące dyskryminacji ma osoba zatrudniona na innej podstawie niż stosunek pracy?
• Jakie środki dowodowe może wykorzystać osoba, która jest ofiarą dyskryminacji?
• Kto i co musi udowodnić w trakcie postępowania sądowego?

4. Różnice pomiędzy dyskryminacją a mobbingiem.

• Jakie są relacje pomiędzy dyskryminacją a mobbingiem?
• Ujednolicenie zdefiniowanych form molestowania i zastosowanie tej samej zasady do mobbingu w 2025 r.
• Mobbing a molestowanie.

5. Skutki dyskryminacji i mobbingu dla organizacji – finansowe i pozafinansowe.

• Szkoda wizerunkowa – wewnętrzna i zewnętrzna.
• Ryzyko osobowe pracodawcy.
• Zadośćuczynienie za krzywdę.
• Odpowiedzialność odszkodowawcza.
• Odpowiedzialność pracodawcy za mobbing - zmiany 2025.

6. Wewnętrzne postępowanie wyjaśniające – jak je prawidłowo przeprowadzić?

• Polityka informacyjna, w tym rola kultury organizacyjnej.
• Utworzenie kanału kontaktowego.
• Rozpatrywanie zgłoszeń a ochrona danych osobowych.
• Wewnętrzna procedura antymobbingowa i antydyskryminacyjna.
• System sygnalizowani a zgłoszenia dot. mobbingu i dyskryminacji.
• Powołanie komisji wyjaśniającej.
• Komisja wyjaśniająca – zadania i uprawnienia.
• Działania naprawcze.
• Przyjmowanie i rozpatrywanie zgłoszeń a ochrona danych osobowych.