Postępowanie cywilne po zmianach z 9.03.2023 r. i 7.07.2023 r.

Niespełna trzy lata po wejściu w życie nowelizacji KPC dokonanej ustawą z dnia 4.07.2019 r. (Dz. U. poz. 1469, z późn. zm.), ujawnione zostały istotne problemy dotyczące praktycznego stosowania znowelizowanych przepisów. Zaistniała pilna konieczność podjęcia prac zmierzających do poprawienia dostrzeżonych błędów i wprowadzenia dalszych rozwiązań prowadzących do przyspieszenia postępowania cywilnego. Realizując ten cel Sejm w dniu 9.03.2023 r. uchwalił zaprojektowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmiany w KPC i innych ustawach. Ustawa została opublikowana w Dz.U. z 31.03.2023 r. poz. 614 i  weszła w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia (w dniu 1.07.2023 r.), ale niektóre zmiany zaczęły obowiązywać już po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zakres uchwalonych zmian jest bardzo szeroki i obejmuje zarówno Kodeks postępowania cywilnego (zmiana 150 przepisów), jak i 15 innych ustaw. Zmiany postępowania cywilnego dotyczą zarówno postępowania rozpoznawczego w postępowaniu zwykłym i postępowaniach odrębnych, postępowań odwoławczych jak i postępowania klauzulowego i egzekucyjnego. Ustawa wprowadza także nowy rodzaj postępowania odrębnego: Postępowanie z udziałem konsumentów.

Zmiany te w przeważającej części weszły w życie 1.07.2023 r. Już po niespełna tygodniu, bo w dniu 7.07.2023 r. Sejm uchwalił kolejną zmianę KPC i niektórych innych ustaw. Zmiana ta w zakresie procedury cywilnej wprowadziła na stałe do Kodeksu rozprawy zdalne oraz doręczenia elektroniczne dokonywane przez Portal Informacyjny. Ustawa zmieniła także składy orzekające w drugiej instancji oraz regulacje w zakresie kosztów sądowych w sprawach cywilnych. 

Obie uchwalone ustawy zwiększają w istotny sposób zakres obowiązków procesowych stron i pełnomocników zawodowych. 

Nowelizacja KPC z 7.07.2023 r. została opublikowana w Dz.U. z 2023 poz. 1860. 

Zmiany w KPC wchodzą w życie stopniowo, w dniu 27.09.2023 r. weszły w życie m.in.:

• opłaty 30 zł od wniosku o uzasadnienie postanowienia formalnego albo zażalenia,
• niższe opłaty od wniosków o zawezwanie do próby ugodowej i niektórych skarg pauliańskich,
• składy jednoosobowe w postępowaniu apelacyjnym i zażaleniowym,
• nowe zażalenia na postanowienia sądu drugiej instancji (w przedmiocie odmowy uzasadnienia orzeczenia oraz jego doręczenia, a także wynagrodzenie biegłego, mediatora i należności świadka).

Natomiast przepisy o rozprawach zdalnych oraz doręczeniach przez portal weszły w życie 13.03.2024 r. (6 miesięcy vacatio legis).

Ustawa nowelizująca z dnia 9.03.2023 r. zmienia także ustawę z dnia 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 z późn. zm.).

W trakcie szkolenia omówione zostaną zmiany dotyczące zakresu pełnomocnictwa procesowego i sposobu wykazywania umocowania, doręczeń dokonywanych podmiotom gospodarczym i osobom fizycznym zarówno przez pocztę jak i przez komornika, zasad zgłaszania dowodów i formułowania wniosków dowodowych oraz prekluzji dowodowej, postępowań odwoławczych, postępowania klauzulowego i egzekucyjnego. W trakcie szkolenia przedstawione zostaną także zasady rozpoznawania spraw na posiedzeniu niejawnym i na rozprawie zarówno w sposób tradycyjny jak i w formie rozprawy zdalnej. Omówiony zostanie nowy model postępowania przygotowawczego i jego wpływ na dalsze postępowanie rozpoznawcze jak również nowy rodzaj postępowania odrębnego – postępowanie z udziałem konsumentów. W zakresie postępowań odwoławczych omówione zostaną zmiany dotyczące apelacji, zażaleń (w tym w postępowaniu egzekucyjnym) oraz skargi na orzeczenie referendarza. Przedstawione zostaną także istotne ograniczenia wprowadzone w postępowaniu klauzulowym i egzekucyjnym i ich wpływ na sytuację wierzyciela i dłużnika.

Cel szkolenia

Szkolenie ma na celu wskazanie najnowszych zmian w dotychczasowych przepisach, identyfikację problemów praktycznych oraz próbę ich rozwiązania. Szkolenie obejmować będzie wyjaśnienie wpływu zmian z 2023 r. na obowiązki procesowe stron i pełnomocników oraz próbę wyjaśnienia zidentyfikowanych wątpliwości.

Na szkoleniu omówione zostaną zmiany dotyczące m.in.:

• pełnomocnictwa procesowego i sposobu wykazywania umocowania,
• doręczeń dokonywanych podmiotom gospodarczym i osobom fizycznym zarówno przez pocztę jak i przez komornika,
• zasad zgłaszania dowodów i formułowania wniosków dowodowych oraz prekluzji dowodowej,
• zarzutu potrącenia i jego skuteczności w procesie,
• postępowań odwoławczych dotyczące apelacji, zażaleń (w tym w postępowaniu egzekucyjnym) oraz skargi na orzeczenie referendarza,
• postępowania klauzulowego.

W trakcie szkolenia przedstawione zostaną także:

• zasady rozpoznawania spraw na posiedzeniu niejawnym i na rozprawie zarówno w sposób tradycyjny jak i w formie rozprawy zdalnej,
• nowy model postępowania przygotowawczego i jego wpływ na dalsze postępowanie rozpoznawcze,
• nowy rodzaj postępowania odrębnego – postępowanie z udziałem konsumentów,
• istotne ograniczenia wprowadzone w postępowaniu klauzulowym i egzekucyjnym i ich wpływ na sytuację wierzyciela i dłużnika.

Dla kogo jest to szkolenie?

Szkolenie adresowane jest do prawników praktyków mających kontakt z postępowaniem w sprawach cywilnych, zwłaszcza adwokatów i radców prawnych oraz aplikantów tych zawodów. Szkolenie będzie pomocne również dla sędziów, referendarzy sądowych i asystentów sędziów, a także dla wszystkich osób, które wykorzystują przepisy KPC w codziennej pracy.

Prelegent zaprasza na szkolenie

1. Przygotowanie procesu cywilnego.

• Nowe wymagania dotyczące pozwu i pism procesowych (art. 128¹ KPC).
• Pełnomocnictwo i wykazanie umocowania.
• Nowy etap postępowania - postępowanie przygotowawcze.
• Case study

2. Doręczenia w toku postępowania cywilnego.

• Sposoby doręczeń dokonywanych przez sądy.
• Doręczenia podmiotom wpisanym do KRS, CEIiDG oraz osobom fizycznym.
• Doręczenia pism sądowych pełnomocnikom zawodowym przez Portal Informacyjny.

3. Zasady wyznaczania i prowadzenia rozpraw.

• Rozprawy tradycyjne.
• Rozprawy zdalne.
• Rozpoznanie spraw na posiedzeniu niejawnym - warunki formalne.

4. Postępowanie dowodowe.

• Prawidłowe formułowanie wniosków dowodowych.
• Zastrzeżenia do protokołu – art. 162 KPC.
• Dowody z dokumentów złożonych do akt, z kserokopii i z wydruków komputerowych.
• Zeznania świadków online.
• Zeznania świadków na piśmie.
• Dowód z opinii biegłego.

5. Orzeczenia.

• Zasady wydawania postanowień i wyroków.
• Zasady skutecznego złożenia wniosku o uzasadnienie orzeczenia.
• Zmiany w zakresie uzasadniania orzeczeń i sposobu ich doręczenia.

6. Postępowanie apelacyjne.

• Wniesienie apelacji.
• Zmiany w zakresie postępowania międzyinstancyjnego w apelacji.
• Skład Sądu odwoławczego w postępowaniu apelacyjnym i zażaleniowym.
• Wyrok sądu odwoławczego i jego skutki.

7. Postępowanie zażaleniowe.

• Nowy katalog zażaleń „pionowych” i „poziomych”.
• Postępowanie międzyinstancyjne w postępowaniu zażaleniowym.
• Uzasadnianie postanowień w postępowaniu zażaleniowym.

8. Przymusowa egzekucja wyroków.

• Zmiany w zakresie postępowania klauzulowego.
• Wpływ przedawnienia roszczenia na możliwość wszczęcia i prowadzenia egzekucji.
• Ograniczenia dotyczące zbywania wierzytelności po wydaniu wyroku i po wszczęciu postepowania egzekucyjnego.

9. Przepisy przejściowe i wejście w życie ustawy z 9.03.2023 r. i 7.07.2023 r.